.svg)
AI Opinie
AI en kunst: hoort technologie thuis in de kunstwereld?
Remy Gieling
November 13, 2024
3
min read
AI-kunst daagt traditionele ideeën over creativiteit uit en zet de rol van technologie in kunst ter discussie.
De kunstwereld staat op z’n kop na de recente veiling bij Sotheby’s, waar een AI-gegenereerd kunstwerk voor meer dan 1 miljoen dollar werd verkocht. Dit spectaculaire bedrag benadrukt niet alleen de groeiende invloed van AI in creatieve sectoren, maar wakkert ook het debat aan over wat kunst eigenlijk is en wie, of wat, het kan maken. AI-expert en kunstliefhebber Rémy Gieling illustreert dit nieuwe tijdperk door een werk van het Franse collectief Obvious Art aan zijn muur te hangen. Dit werk bevat een unieke “handtekening” van een algoritme, wat de samenwerking tussen mens en machine symboliseert. Maar roept een fundamentele vraag op: hoort AI eigenlijk wel thuis in de kunst?
AI-kunst: creativiteit of algoritme?
Een belangrijk discussiepunt in de kunstwereld is de vraag of AI überhaupt creatief kan zijn. Traditioneel gezien wordt kunst gecreëerd vanuit persoonlijke expressie, emoties en het unieke perspectief van de kunstenaar. Bij AI ontbreekt die menselijke emotie. AI-modellen worden getraind op enorme hoeveelheden data, waarna ze op basis daarvan een beeld of stijl kunnen nabootsen. Voorstanders van AI-kunst stellen echter dat AI ook kunst kan creëren, omdat het op basis van data iets nieuws produceert dat interpretaties uitlokt en emoties kan oproepen. Critici daarentegen vragen zich af of iets dat gegenereerd is door een algoritme werkelijk als “kunst” kan worden gezien.
In dit verband is The Creativity Code van wiskundige Marcus du Sautoy een waardevol boek dat dieper ingaat op de vraag of machines daadwerkelijk creatief kunnen zijn. Du Sautoy onderzoekt wat creativiteit precies inhoudt en waar de grens ligt tussen menselijke en machinale kunst. Hij bespreekt hoe algoritmen in staat zijn om verrassende, originele kunstwerken te produceren, maar stelt ook kritische vragen over of en wanneer een machine echt "creatief" genoemd kan worden. Zijn boek biedt waardevolle inzichten in het debat en laat zien dat de kwestie complexer is dan simpelweg een “ja” of “nee” op de vraag of AI kan creëren.
Unieke samenwerkingen: mens en machine
Een bijzonder aspect van AI-kunst is de samenwerking tussen de programmeur of kunstenaar en het algoritme. Bij het werk van Obvious Art is het algoritme zelf deel van het kunstwerk, gesymboliseerd door een unieke “handtekening” in de code. Dit maakt AI-kunst anders dan traditionele kunst; het vereist niet alleen creatief inzicht, maar ook technische kennis. De kunstenaar ontwerpt de regels en criteria, terwijl de machine uitvoert. Dit hybride model biedt een nieuwe kijk op het creatieproces en laat zien hoe kunst en technologie samen iets onverwachts kunnen voortbrengen.
De waarde van AI-kunst: hype of revolutie?
De veilingprijs van meer dan 1 miljoen dollar bij Sotheby’s wekt de indruk dat AI-kunst een permanente plaats in de kunstwereld veroverd heeft. Toch blijft de vraag of deze hoge bedragen een hype weerspiegelen of een duurzame waardering voor technologie-gedreven kunstwerken. Een deel van het publiek ziet AI-kunst vooral als een modeverschijnsel, aangedreven door nieuwsgierigheid en technologische fascinatie. Anderen geloven echter dat AI-kunst een revolutie in de kunstwereld kan betekenen, waarbij de rol van de kunstenaar opnieuw wordt gedefinieerd en traditionele begrippen van creativiteit op de proef worden gesteld.
Controverse en ethiek in AI-kunst
Een ander aspect dat regelmatig terugkomt in de discussie rond AI-kunst is de ethiek en originaliteit. Aangezien AI-modellen getraind worden op bestaande kunstwerken, rijst de vraag of een AI-kunstwerk wel echt origineel is. Sommigen beweren dat AI alleen maar een mix maakt van bestaande stijlen en ideeën zonder iets nieuws te brengen. Bovendien zijn er ethische vragen rondom copyright en eigendomsrechten. Van wie is een kunstwerk dat door een AI en een kunstenaar samen is gemaakt? En welke rol speelt de originele bron waar de AI op getraind is?
Wat betekent dit voor de toekomst van kunst?
De toekomst van kunst met AI roept uiteenlopende meningen op. Voor sommigen vormt AI een bedreiging voor de “authenticiteit” van kunst. Voor anderen opent het een wereld aan nieuwe mogelijkheden om visies en ideeën te verkennen die buiten menselijke creativiteit liggen. Wat duidelijk is, is dat AI-kunst ons uitdaagt om anders naar kunst te kijken en de rol van technologie te omarmen in het creatieve proces. AI zal wellicht geen vervanger zijn voor menselijke kunst, maar kan wel een waardevolle aanvulling worden in een hybride kunstwereld.
Conclusie: hoort AI thuis in de kunst?
Of AI-kunst een blijvende plaats verdient in de kunstwereld is nog onduidelijk. Wat wel zeker is, is dat AI-kunst de traditionele opvattingen over creativiteit, auteurschap en originaliteit uitdaagt. De unieke samenwerking tussen mens en machine, zoals bij het werk van Obvious Art, toont dat technologie een nieuwe dimensie kan toevoegen aan de kunstwereld. Marcus du Sautoy’s The Creativity Code biedt hier verdieping in en zet je aan het denken over de werkelijke aard van creativiteit. Uiteindelijk blijft de vraag: heeft AI een blijvende plaats in de kunst, en kunnen wij een machine echt creatief noemen? Wat denk jij?
.svg)
Ai.nl ©️. Onderdeel van
The AI Group B.V.
The AI Group B.V.
Website is made by Noco with 💙
Bezoek ook The Automation Group