Veel bedrijven kijken vol verwondering naar hun concurrenten en vragen zich af waarom het ene bedrijf veel verder is met AI dan het andere. Wat maakt dat sommige organisaties AI sneller omarmen? Hoewel AI vaak als een technologische beslissing wordt gezien, is de belangrijkste drijfveer voor deze adoptie verrassend eenvoudig: economische noodzaak.
Bedrijven onder druk: waarom AI soms essentieel is
Voor bedrijven die opereren in markten met lage marges en hoge prijselasticiteit, zoals betalingsproviders en verzekeraars, is AI vaak een levenslijn. Denk bijvoorbeeld aan Klarna, dat een groot aantal banen heeft vervangen door AI-toepassingen. Zonder deze stap zouden ze niet meer levensvatbaar zijn. In sectoren waar prijs en vraag snel kunnen veranderen, en waar de kosten van personeel hoog zijn, is de druk om efficiëntie te verhogen enorm. Bedrijven die in zulke omgevingen opereren, zetten AI in om processen te automatiseren, kosten te verlagen en toch hun productiviteit op peil te houden.
Verzekeraars vormen een ander goed voorbeeld. Deze organisaties bevinden zich in een zogenaamde 'commodity market,' waar producten vaak als inwisselbaar worden gezien en prijs een cruciale rol speelt. Door AI in te zetten, bijvoorbeeld in klantenservice of bij het samenvatten van klantgesprekken, kunnen verzekeraars hun service verbeteren en kosten reduceren. In zulke sectoren is het verschil tussen succes en mislukking vaak afhankelijk van het vermogen om kosten te beheersen en tegelijkertijd een efficiënte klantervaring te bieden.
Bedrijven met hoge marges: minder urgentie om te innoveren
Aan de andere kant zijn er bedrijven met unieke producten en hoge winstmarges. Zij hoeven zich minder druk te maken over kostenbesparingen en zijn minder gevoelig voor prijselasticiteit. Voor deze bedrijven lijkt de urgentie om AI in te zetten minder groot. Ze hebben een comfortabel marktaandeel en hun marges beschermen hen tegen de directe noodzaak van verregaande digitalisering of automatisering.
Toch schuilt hier een groot risico: als AI eenmaal een bewezen concurrentievoordeel biedt, kan het gevaarlijk zijn om achter te blijven. Grote bedrijven die nu de urgentie niet voelen, kunnen zichzelf op een dag terugvinden in de positie waarin Kodak zich bevond toen de digitale fotografie opkwam. Toen de markt veranderde, was Kodak te traag om in te spelen op de nieuwe technologie, en het bedrijf werd uiteindelijk ingehaald door innovatievere concurrenten.
Innovatie als lange-termijn strategie
Het credo “You have to innovate when you can, not when you need” is hier cruciaal. Bedrijven die wachten met het inzetten van AI totdat het echt noodzakelijk wordt, lopen het risico dat ze te laat zijn. Generatieve AI en taalmodellen, bijvoorbeeld, kunnen enorme efficiëntieverbeteringen brengen in processen die afhankelijk zijn van informatie en kennis. De mogelijkheden om kosten te besparen en klanten sneller en beter van dienst te zijn, zijn binnen handbereik, maar vragen om een proactieve houding.
Zelfs bedrijven die vandaag nog niet de druk voelen, doen er goed aan om nu al te starten met de integratie van AI. Door AI in de processen te verweven, bouwen ze veerkracht op voor de toekomst. AI kan helpen met het optimaliseren van klantinteracties, het versnellen van interne processen en het vergroten van de algehele wendbaarheid.
Lessen uit het verleden
De geschiedenis heeft ons geleerd dat de digitaliseringsgolf en opkomst van het internet vergelijkbare effecten hadden. Bedrijven die dachten dat hun unieke positie hen zou beschermen, kwamen bedrogen uit toen snellere en flexibelere bedrijven hen inhaalden. AI bevindt zich nu in een vergelijkbare fase: de bedrijven die vooruitkijken en AI omarmen, bouwen een concurrentievoordeel op dat moeilijk is in te halen.
Kortom, het verschil tussen bedrijven die vooroplopen met AI en degenen die achterblijven, ligt in de economische noodzaak en de bereidheid om te innoveren. Het is essentieel om als bedrijf vooruit te denken en AI nu al in te zetten, niet pas wanneer de nood aan de man is. Alleen dan blijven organisaties relevant en concurrerend in een toekomst waarin AI een steeds grotere rol zal spelen.